Przedstawiam 6 mitów szachowych, które często poruszane są w gronie szachistów i nie tylko. Często mity przyjmują formę przekonań, powiedzeń bądź aforyzmów. Sprawdź czy znasz dane mity szachowe.
1.Szachy powstały tysiące lat temu– wbrew pozorom to nie prawda. Szachy którymi gra się obecnie w domu czy na sali turniejowej, powstały około XV w. Szachy jak najbardziej są związane z starożytnymi Indiami. Pierwsze formy gry powstawały właśnie tam, jednak gra przez wieki ewoluowała, zmieniały się zasady, wprowadzano nowe figury aby uatrakcyjnić grę. Pod koniec XV w. wprowadzono możliwość zmiany pionka w figurę, po dojściu na ostatnią linię oraz zwiększono siłę rażenia hetmana. Zmieniono jeszcze jedną ważną rzecz. Nazwa gry zmieniła się z szatrandż na szachy.
2.Szachy to trudna gra – z tym przekonaniem czasami spotykam się wśród rodziców lub dyrektorów szkół/przedszkoli. Wynika to po prostu z ignorancji, łatwo jest wyrazić opinię o czymś, o czym nie ma się pojęcia. Jeżeli szachy są takie skomplikowane, to jakim cudem grają w nie przedszkolaki? Nauka języka obcego też może wydawać się czynnością trudną, a jednak również w przedszkolach prowadzi się naukę języków obcych. Opanowanie prostych posunięć 6 bierek oraz zrozumienie celu gry w szachach daje nam możliwość sprawdzenia się w szachowej batalii.
3.Musisz być inteligentny aby grać w szachy – podobnie jak z mitem nr 2. Brak próby podjęcia nauki gry, negatywny stosunek do szachów, tworzą negatywne przekonania, które utrudniają nauczenie się królewskiej gry. Aby grać w szachy nie musisz być inteligentny ale grając w szachy inteligentniejszym możesz się stać.
4. „Jedna godzinna szachów to dwie godzinny matematyki” – pisząc ten punkt miałem na myśli właściwie to, że dzieci, które mają problemy z matematyką powinny być zapisane na zajęcia wyrównawcze bądź korepetycje, a nie na szachy. Nie zrozumcie mnie źle. Jestem pierwszą osobą, która wyjdzie przed szereg i będzie bronić edukacyjnej wartości szachów. Jednak szachy to narzędzie, które wspiera rozwój intelektualny dzieci. Zajęcia szachowe pomimo swoich walorów, nie mogą zastąpić zajęć matematycznych, które tematycznie odbiegają od szachów. Wielu rodziców przychodzi do mnie i chwali się jak pozytywnie wpłynęły szachy na ich dziecko. Twierdzą, że dziecko rozwinęło swoją pamięć, koncentracje. Niektórzy twierdzą, że dzięki szachom ich dziecko podniosło ocenę w górę z matematyki. Jestem bardzo zadowolony z tych opinii ale nie możemy zastąpić zajęć matematycznych szachami. Czasami mam takie wrażenie, że rodzice w taki sposób właśnie myślą o zajęciach szachowych.
5.Kobiety grają gorzej w szachy od mężczyzn – właściwie jest to pół mit z małym naciskiem na fakt. Chciałem napisać, że kobiety nie grają gorzej w szachy tylko osiągają gorsze wyniki w turniejach, ale niestety jedno wynika z drugiego. Niestety ale panie faktycznie wypadają blado w porównaniu do mężczyzn. Pomimo tego, że jest to gra intelektualna, mamy tylko jedną kobietę wśród 100 rankingowo najlepszych szachistów świata. Jakie są tego przyczyny? Można przypuszczać, że na taką sytuacje mogą mieć wpływ czynniki biologiczne i kulturowe. Dominującym hormonem w męskim organizmie jest testosteron, który na pewno napędza bardziej na rywalizację i walkę niż kobiecy hormon estrogen. Z kolei jeżeli chodzi o czynniki kulturowe, to mam wrażenie, że kobiety są mniej kształtowane na „bezpośrednią rywalizację”. Temat jest dość interesujący i z pewnością będzie w przyszłości tematem innego wpisu. Tymczasem chciałem przypomnieć, że zawsze się znajdzie wyjątek od reguły. Przypominam o przypadku sióstr Polgar oraz silnej Chince Hou Yifan, która dzielnie rywalizuje i pokonuje mężczyzn na 64 polach.
6. „Refleks szachisty” – powiedzenie zapewne narodziło się z obserwacji szachistów turniejowych, którzy grali partie dłuższym tempem. Na pewno dla osób, które nie mają do czynienia z szachami jest zadziwiające jak można tak długo grać jedną partię szachową lub myśleć nad posunięciem. Z tego powodu „refleks szachisty” – oznaczający często flegmatyczność, gapowatość, powolność - jest na pewno nie sprawiedliwą ocena szachistów, bowiem jest wręcz przeciwnie. Szachiści mają świetny refleks, który możecie ujrzeć w szachach szybkich i błyskawicznych. Proszę o wpisanie w serwisie youtube: „blitz chess” lub „bullet chess” – przekonacie się, czym jest naprawdę refleks szachisty w szczególności w ostatnich 30 sekundach partii.