W książkach szachowych, czasopismach oraz w Internecie znajdziemy wiele zadań szachowych rozwijających zdolność kombinacyjnego widzenia. Pomyślałem, że ciekawym pomysłem jest wprowadzenie stałej kolumny na blogu, gdzie czytelnik będzie mógł sprawdzić czy potrafi zagrać jak mistrz świata! Pamiętam jak bardziej zdolni juniorzy z II i I kategorią twierdzili, że dawni mistrzowie nie grali tak fenomenalnie jak obecni. Juniorzy przeglądali partie komentowane i kiedy widzieli „genialne” posunięcie, czytali komentarz i stwierdzali, że „jest to logiczne posunięcie i z pewnością sami by tak zagrali”. Kiedy zrobiłem dla nich test, nie potrafili jednak znaleźć tych „logicznych posunięć”. Także stawiam Ci wyzwanie drogi czytelniku, sprawdź czy potrafisz zagrać jak Mistrz Świata! Zadania zostały podzielone na łatwe – od III do I kategorii oraz na trudne od I kategorii w górę. Zaczynamy oczywiście od Wilhelma Steinitza.
Wilhelm Steinitz – pierwszy oficjalny mistrz świata, urodził się 17 maja 1836r w Pradze. Był trzynastym synem kupca, od którego nauczył się grać w szachy. Studiował matematykę na politechnice ale po pewnym czasie porzucił studia, aby w pełni poświecić się szachom. Steinitz pochodził z ubogiej rodzinny. W pewnym momencie Steinitz zaczął grać w szachy na pieniądze w małych wiedeńskich kawiarenkach, dzięki czemu mógł się utrzymać. Wilhelm Steinitz był mistrzem świata w okresie 1886-1894r, bronił tytuł z Zukerotem, Czigorinem (dwukrotnie) i Gunsbergiem. Przegrał tylko dwa mecze z przyszłym następcom Emanuelem Laskerem. Miał niewątpliwy wkład w teorię debiutową ale przede wszystkim w teorię gry pozycyjnej. Oto cztery złote zasady Steinitza:
- Prawo ataku przysługuje tej stronie, która ma przewagę pozycyjną, jest to nie tylko prawo ale i obowiązek, inaczej zachodzi ryzyko utraty przewagi. Atak należy prowadzić najsłabszemu miejscu w obozie przeciwnika.
- Strona broniąca się musi być gotowa do obrony i ustępstw.
- W przypadku równej pozycji obie strony przeprowadzają manewry, starając się zachwiać równowagę.
- Zadaniem gracza pozycyjnego jest gromadzenie małych przewag oraz próba przekształcenia ich w stałą przewagę.
Wilhelm Steinitz zmarł 12 sierpnia 1900r w Nowym Jorku.
„Szachy nie są dla słabych duchem, pochłaniają człowieka bez reszty. Aby zrozumieć głębię tej gry, człowiek staję się ich niewolnikiem… Szachy są trudne, wymagają pracy, poważnego rozmyślania i gorliwego studiowania. Do celu prowadzi tylko rzetelna, bezstronna krytyka. Niestety, wielu uważa krytykę za oznakę wrogości, zamiast widzieć w niej przewodniczkę, wiodącą do prawdy”. – Wilhelm Steinitz
Zadania dzielą się na łatwe i trudne. Za poprawne rozwiązanie łatwego zadania możesz otrzymać max 2pkt. Za poprawne rozwiązanie zadania trudnego, możesz otrzymać maksymalnie 5pkt; w zadaniach trudnych za znalezienie pierwszego posunięcia otrzymujesz 2pkt, za policzenie wszystkich wariantów znajdujących się w rozwiązaniu, doliczasz sobie 3pkt. Wszystkich zadań jest 10, więc suma punktów do zdobycia to 35.
Punktacja:
0-4pkt Czas kupić książkę „Szachy dla żółtodziobów” – Patricka Wolffa
8-10 pkt Widzę łatwe motywy taktyczne, nie jest źle jak na amatora.
11-20 pkt – Znajduje w każdej pozycji pierwsze dobre posunięcie, ale mam za słaby „procesor” aby doliczyć do końca wariant.
21-30 pkt – gram na poziomie mistrza krajowego.
30-35 pkt – moja praca i edukacja nie ma sensu, czas zacząć zawodowo grać w szachy i zdetronizować Magnusa Carlsena!
ZADANIA ŁATWE (rozwiązania na końcu)
Pozycja nr.1 posunięcie białych
Pozycja nr.2 posunięcie czarnych
Pozycja nr.3 Posunięcie czarnych
Pozycja nr.4 Posunięcie białych
Pozycja nr.5 Posunięcie białych
ZADANIA TRUDNE
Pozycja nr.6
Pozycja nr.7 Posunięcie czarnych
Pozycja nr.8 Posunięcie białych
Pozycja nr.9 Posunięcie białych
Pozycja nr.10 Posunięcie białych
"Właśnie Stenitz jako pierwszy ustalił postawowe zasady strategii szachów. Był pionierem i jednym z najbardziej głębokich badaczy prawideł gry, których nie znali jeszcze jego konkurenci". - Capablanca
"Znaczenie nauki Steinitza zawiera się w tym, co Steinitz dowiódł - w ściśle logicznej naturze szachów". - Petrosjan
ROZWIĄZANIA ZADAŃ!
Poz.1 Steinitz – Mongredien Londyn 1863r 1.Gf7! Kf7 2.Sg5 – białe mogły wygrać piona i zdobyć przewagę, niestety Steinitz przegapił to posunięcie i zagrał He2 i partia toczyła się trochę dłużej 1-0.
Poz.2 Anderssen – Steinitz Londyn 1866r 1...fe4 z następnym Gh3 wygrywa piona, jednak Steinitz zdecydował się zagrać Kh8 i atakować pionami pozyję białego króla f4, g5 itd ostatecznie Steinitz wygrał partie 0-1
Poz.3 Trenchard, Herbert William – Wilhelm Steinitz, Vienna 1898r 1…Sd4 2.Gb7 Se2+ -3.Kh1 Hb7 czarne zdobyły pionka i wkrótce łatwo wygrały. 0-1
Poz.4 Wilhelm Steinitz – Alexander Sellman Baltimore 1885, wszystko pozornie trzyma się u czarnych, jednak mniejsza przestrzeń i słabość czarnych pól spowoduje to, że pozycja zaraz się rozyspie. 1.Gf2! Hb6 2.Sf3 Hc7 3. Wc7 Ke8 4.Sg5 Sf8 5.Gc5 Sd7 6.Gd6 1-0
Poz.5 Steinitz - Bird Londyn 1883r, 1.Gb5 cb5 2.Ge7 i białe łatwo wygrywają 1-0
Poz.6 Steinitz vs von Bardelen 1895r, To niewiarygodne ale kiedy Steinitz grał partię miał 59 lata, biedny Anand i Kramnik, ex-mistrzowie świata którzy rozmyślają nad przejściem na emeryturę. Ciekawe, że Viktor Korotchnoi nigdy nie miał takich rozterek. Szachy w końcu nie są dla słabych duchem 🙂 1.We7! Kf8 (1..Ke7 2.We1 Kd6 3.Hb4 Wc5 4.We6; 1…He7 2.Wc8 Wc8 3.Hc8 Hd8) 3Wf7 Kg8 3. Wg7 Kh8 4.Wh7 i czarne poddały się. Nastąpi mat w 10 ruchach 4...Kg8 5.Wg7 Kh8 6.Hh4 Kg7 7.Hh7 Kf8 8.Hh8 Ke7 9.Hg7 Ke8 10.Kg8 Ke7 11.Hf7 Kd8 12.Hf8 He8 13.Sf7 Kd7 14.Hd6 -mat, jeżeli policzyłeś wszystko, możesz przyznać sobie 5pkt.
Poz.7 Carl Hamppe – Wilhelm Steinitz Vienna 1859 1..Se5 2.de5? (2…He1 daje białym jeszcze szanse, chodź struktura białych pionków jest okropna) Gc5 3.He1 Hc4 4.Kd1 Hc3 5.Wb1 Hf3 6.He2 (6.Ge2 Wd2 7.Kd2 He3 8.Kd1 Wd8 9.Gd3 Wd3 10.cd3 Hd3 11.Kc1 Ga3 12.Wb2 Hb5 13.Kc2 Hb2 i czarne są lepsze) Wd2 7.Kd2 Wd8 8.Kc1 Ga3 9.Wb2 Hc3 10.Gh3 Kb8 11.Hb5 Hd2 12.Kb1 Hd1 13.Wd1 Wd1 mat
Poz.8 Wilhelm Steinitz – Lang Vienna 1860r, 1.d5! We8 (1…Kd4 2.Wad1 Ke5 3.Hh5 Kd6 4.de6 Kc6 5.Hd5 Hc7 6.Hd7 Kb8 7.He8 Kc7 8.Wd7 Kc6 9.Wd8 Kc7 10.Hd7mat; 1…Hb2 2.Ha4 Hb4 3.Wf4 Kc3 4.Wc1 Kd2 5.Hc2 Ke3 6.Hf2 Kd3 7.Wd1 Kc3 8.Hd2 2.Wf4 Kd3 3.Wd1 Kc2 4.Wf2 mat
Poz.9 Steinitz – Czigorin Hawana 1982 IV partia meczu o mistrzostwo świata, 1.Wd4! Sd4? (1…Wee7 przedłuża obronę czarnych ale i tak jest już bardzo ciężko)2.Wh7! Kh7 3.Hh1+ Kg7 4.Gh6 (Hh6+ też jest możliwym posunięciem)Kf6 5.Hh4+ Ke5 6.Hd4 i na ruch przed matem czarne poddały się. Jeżeli policzyłeś ten wariant do mata przyznaj sobie 5pkt.
Poz.10 Steinitz – Mondgredien Londyn 1862, ciężka sprawa...dużo rzeczy do policzenia. Steinitz zagrał 1.Wh7 Se5 (1...Kh7 2.Hg4 i trzeba raczej zagrać 2...Se5 3.fe5, ponieważ po 3...Sf6 4.Hg6 Kh8 5.Hh6 Kg8 i 6.Kh1 z wygraną białych) 2.fe Kh7 3.Hg4 Wg8 4.Hh5 Kg7 5.Hh6 Kf7 6.Hh7 Ke6 7.Hh3 Kf7 8.Wf1 Ke8 9.He6 Wg7 10.Gg5 Hd7 11.Gg6 Wg6 12.Hg6 Kd8 13.Wf8 He8 14.He8 mat.
Bibliografia:
"Moi wielcy poprzednicy tom I" - G. Kasparov
https://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_Steinitz
Krystyna