Rzecz o literaturze pięknej… czyli szachowej

Wszyscy szachiści wiedzą, że książki szachowe to jeden z podstawowych narzędzi rozwoju szachisty. Problem polega jednak na tym, co wybrać z pośród ubogiej literatury Polskiej, oraz co wybrać z bogatej ilości literatury zagranicznej. Krótki wpis przeznaczony dla trenerów wspierających swoich podopiecznych jak i szachistów z aspiracjami, którzy zrobią wszystko aby podnieść swój poziom gry.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Zanim przejdę do tego jakie książki, wydawnictwa powinniście brać pod uwagę przy zakupie materiałów do pracy nad sobą lub swoim podopiecznymi. Muszę przedstawić kryteria, którymi kieruje się podczas kupowania książek szachowych:

  • Nie widzę sensu w przerabianiu opasłych encyklopedii debiutowych i wszelkich książek, które nie są opatrzone w sensowny komentarz słowny i warianty szachowe. Książki, które zawierają masę partii (informatory), zawierające same symbole typu: +,=,!,+-,-+,!! itd. nie podnoszą poziomu gry szachisty.
  • Większość materiałów, które polecam to książki bazujące na całych partiach, zawierające komentarz słowny jak i warianty. Jest to materiał skupiający się przede wszystkim na rozumieniu szachów, a nie mechanicznym przeglądaniu partii czy wkuwaniu wariantów debiutowych na pamięć.

„Szachów nie da się nauczyć, szachy trzeba zrozumieć” – Viktor Korchnoi

Sorry Polsko

Jeszcze 10 lat temu rynek książek szachowych w Polsce był bardzo ubogi. Najbardziej znanym dla mnie wydawnictwem szachowym w tamtym okresie było wyd. Penelopa oraz Arden. Dzisiaj mamy 2015 rok i jest już trochę lepiej. Książki szachowe wydają jeszcze takie wydawnictwa jak RM oraz Caissa. Natomiast zagraniczne książki autorów są coraz częściej tłumaczone.

„Moi wielcy poprzednicy” – G. Kasparow, seria 6 tomów dotycząca poprzedników 13 mistrza świata Garriego Kasparowa. Świetna książka bogata w ładne ilustracje oraz historię szachową przeplatanymi anegdotami samego autora. Nie można również zapomnień o merytorycznej części książek. Kasparow przeanalizował wybrane partie i dodatkowo sprawdził je programem szachowym. Książka obowiązkowa dla juniorów, którzy zapoznają się z klasykę szachową.

„Obrona królewsko-indyjska” – E. Gufeld, pozycja jest dobrym przykładem jak powinna być napisana książka debiutowa. Książka bazuje na całych partiach, które są oparte na komentarzu jak i na wariantach. Szachista nie tylko uczy się debiutu ale również gry środkowej oraz charakterystycznych końcówek w tym otwarciu. Dodatkowo książka zawiera ciekawe anegdoty autora.

Książki o końcówkach Jerzego Konikowskiego – dobrze zorganizowany materiał teoretyczny oraz testy, w których jest system punktowy. Dzięki testowi szachista może sprawdzić w jakim stopniu opanował materiał z książki.

„Eksperci przeciwko sycylijskiej” – John Shaw, Jacob Aagaard,  kolejna fenomenalna książka debiutowa przedstawiająca jak walczyć białym kolorem przeciwko każdemu wariantowi w obronie sycylijskiej. Każdy wariant jest omawiany przez eksperta, który gra dany system również czarnym kolorem.

Seria książek „Szkoła Przyszłych Mistrzów” – Mark Dworecki, Artur Jusupow oraz seria książek „Wybrane zagadnienia teorii i praktyki szachowej” – świetne artykuły szachowe skupiające się na metodach treningu szachowego oraz przedstawiająca wybrane tematy szachowe.

Mógłbym jeszcze wymienić parę książek, które są godne polecenia. Jednak zależało mi na tym, aby pokazać typ/strukturę pisanych książek, które zasługują na uwagę. Bardzo szkoda, że większość wymienionych pozycji to tłumaczenia zagranicznych autorów. Można tylko ubolewać, że wielu wielkich szachistów i trenerów w Polsce nie wydaje książek szachowych. Zawsze radzę juniorom aby nie zaniedbywali nauki języka obcego.

Zagraniczne wydawnictwa – super jakość i super cena.

Zagraniczne wydawnictwa jak np.: EverymanChess, QualityChess, Newinchess – wydają niesamowite książki, których autorami są często arcymistrzowie, mistrzowie i trenerzy klasy światowej. Super jakość książek ma swoje odzwierciedlenie również w cenie, bowiem za jedną książkę możemy zapłacić niestety nawet 100 zł.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Polecam wszystkie książki z serii „Move by move” – wydawnictwa Eveyman Chess. Wierzę, że wszystkie książki debiutowe z tej serii powinny być przetłumaczone na język polski. Książki są skonstruowane w taki sposób aby rzucić wyzwanie czytelnikowi zadając mu podczas przeglądania partii pytania problemowe. Pytania problemowe służą rozwojowi szachiście, aby nauka odbywała się w sposób jak najbardziej twórczy. Książki debiutowe są tak napisane, aby czytelnik nie tylko poznał pierwsze ruchy danego otwarcia, ale również nauczył się grać fazę środkową i końcową partii. Uważam, że osoba nawet z kategoria mistrza krajowego, może dużo nauczyć się z tych książek.

Seria książek debiutowych „Starting out…” – wydawnictwa Everyman Chess, jest również ciekawą serią. Książki debiutowe są skonstruowane w taki sposób aby poznać strategiczne i taktyczne idee dla obydwu stron, zawiera również statystykę zwycięstw poszczególnych wariantów w debiucie dla białych i czarnych. Wadą książki jest to, że do danego wariantu debiutowego jest mało przykładowych partii. Zauważyłem, że seria „Starting out…” pomału wymiera. Na stronie wydawnictwa można zawsze kupić wersję elektroniczną książki.

Wydawnictwo QualityChess powstało w 2004 roku przez GM Jacob Aagard, GM John Shaw oraz IM Ari Ziegler. Wydawnictwo wydaje książki szachowe z tematyki debiutów, gry środkowej oraz końcówek. Z tego wydawnictwa polecam serie książek „Grandmaster Repertoire” – pozwoli wzmocnić wiedzę o granym przez siebie debiucie, mam jednak wrażenie, że książki z tej serii są przeznaczone dla bardziej zaawansowanych szachistów, od poziomu kandydata na mistrza.

W przypadku większości książek obcojęzycznych, mamy możliwość pobrania próbki książek z stron wydawnictw bądź większych sklepów internetowych jak np: www.amazon.com. Jest to fajna możliwość bowiem nigdy nie kupujesz książki w ciemno.

Strony polskich i zagranicznych wydawnictw:

www.penelopa.pl

www.arden.szachy.pl

www.sklep.caissa.pl

www.rm.com.pl

www.newinchess.com

www.qualitychess.co.uk

www.everymanchess.com

No Comments Yet.

Leave a comment

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.